Słownik Hasła na literę - E
- Hasła na literę - A
- Hasła na literę - C
- Hasła na literę - E
- Hasła na literę - F
- Hasła na literę - J
- Hasła na literę - K
- Hasła na literę - N
- Hasła na literę - O
- Hasła na literę - P
- Hasła na literę - R
- Hasła na literę - S
- Hasła na literę - Ś
- Hasła na literę - T
- Hasła na literę - U
- Hasła na literę - W
- Hasła na literę - Z
Emerytura
Zasady nabywania prawa do emerytury uregulowane zostały przede wszystkim w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 z późn. zm.). Ustawa ta podzieliła ubezpieczonych na trzy grupy wiekowe:
- osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1949 r.,
- osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r.,
- osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r.
Przynależność do określonej grupy wiekowej skutkuje tym, że różne są
zarówno warunki, na których można nabyć prawo do emerytury, jak i
zasady ustalania jej wysokości.
Osoby urodzone przed
dniem 1 stycznia 1949 r. nabywają prawo do emerytury, a
także obliczenia jej wysokości na dotychczasowych zasadach. Dotyczy to
również osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed
dniem 1 stycznia 1969 r., które do dnia 31 grudnia 2008 r.
spełniły warunki wymagane do uzyskania wcześniejszej emerytury.
Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. – co do
zasady – nabywają prawo do emerytury na tzw. nowych zasadach, które
przewidują również nowy sposób ustalania jej wysokości.
Określone grupy zawodowe mają również możliwość nabycia prawa do
wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów innych ustaw, np.
nauczyciele na podstawie Karty Nauczyciela. Dotyczy to przede
wszystkim osób urodzonych przed 1949 r., a w niektórych przypadkach –
również urodzonych w latach 1949-1968.
Emerytura przyznawana
jest – co do zasady – na wniosek osoby zainteresowanej. Wyjątek
dotyczy osób pobierających rentę z tytułu niezdolności do pracy,
urodzonych zarówno przed 1949 r., jak i po 1948 r., którym w związku z
osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego emeryturę przyznaje się z urzędu.