Wysokość zasiłku macierzyńskiego
2 maja 2023
Zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego, przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.
Zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wysokości 70% podstawy wymiaru zasiłku.
Zasiłek macierzyński za okresy okres urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego przysługuje w wysokości 81,5 % podstawy wymiaru zasiłku, a więc w wysokości „uśrednionej”, ale pod warunkiem, że pracownica nie później niż w ciągu 21 dni po porodzie (albo po przyjęciu dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza), złoży wniosek o udzielenie po urlopie macierzyńskim albo urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
Wniosek o wypłacenie zasiłku macierzyńskiego w wysokości 81,5 % podstawy wymiaru zasiłku nie może dotyczyć urlopu rodzicielskiego w części przysługującej wyłącznie drugiemu rodzicowi dziecka, o której mowa w art. 1821a § 4 Kodeksu pracy (w wymiarze 9 tygodni). Za tą część urlopu rodzicielskiego zasiłek macierzyński wynosi 70% podstawy wymiaru zasiłku.
W przypadku niewykorzystania ani jednego dnia zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego (w wysokości 81,5% podstawy wymiaru zasiłku) w pierwszym roku życia dziecka pracownikowi przysługuje:
- zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego w wysokości 70% podstawy wymiaru zasiłku,
- jednorazowe wyrównanie pobranego zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego do wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku (jednorazowe wyrównanie wypłacane jest na wniosek pracownika).
Termin 21 dni na złożenie wniosku o wypłatę zasiłku macierzyńskiego skutkujący ustaleniem zasiłku macierzyńskiego w wysokości 81,5 % podstawy wymiaru dla ubezpieczonego ojca dziecka albo innego ubezpieczonego członka najbliższej rodziny, w przypadku gdy matka dziecka niebędąca osobą ubezpieczoną legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, umrze albo porzuci dziecko liczy się od następnego dnia odpowiednio po dniu:
- śmierci matki dziecka,
- porzucenia dziecka przez matkę,
- wydania orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji – jeżeli niezdolność do samodzielnej egzystencji matki dziecka powstała po porodzie,
- porodu – jeżeli niezdolność do samodzielnej egzystencji matki dziecka powstała przed porodem.
Powyższe zasady mają odpowiednie zastosowanie do ubezpieczonych niebędących pracownikami, do osób pobierających zasiłek macierzyński za okres po ustaniu ubezpieczenia oraz osób pobierających zasiłek macierzyński w czasie urlopu wychowawczego.
Zasiłek macierzyński za okres wydłużenia urlopu rodzicielskiego wynikającego z łączenia przez pracownika urlopu rodzicielskiego z pracą u pracodawcy udzielającego tego urlopu, przysługuje w takiej wysokości, w jakiej pracownik otrzymywał zasiłek macierzyński w okresie wykonywania pracy i otrzymywania zasiłku macierzyńskiego w kwocie obniżonej.
Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego
W przypadku gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego, kwotę zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego. Kwota ta jest określana jako podwyższenie zasiłku macierzyńskiego. Świadczenie rodzicielskie przysługuje w kwocie 1.000,00 zł miesięcznie i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego przysługuje w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres:
- urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- urlopu rodzicielskiego.
Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego nie przysługuje:
- ubezpieczonemu pobierającemu zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego,
- osobie pobierającej zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.
Zasady ustalania kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego:
- podwyższenie zasiłku macierzyńskiego jest ustalane jako różnica między kwotą świadczenia rodzicielskiego (1.000 zł), a miesięczną kwotą zasiłku macierzyńskiego, pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych;
- w przypadku gdy zasiłek macierzyński przysługuje za część miesiąca, kwota podwyższenia jest ustalana w stosunku do pomniejszonej proporcjonalnie kwoty świadczenia rodzicielskiego. Kwotę świadczenia rodzicielskiego za część miesiąca oblicza się poprzez podzielenie miesięcznej kwoty świadczenia rodzicielskiego przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca, za który zasiłek macierzyński przysługuje (wynik podlega zaokrągleniu do 1 gr według ogólnych zasad) oraz pomnożenie przez liczbę dni, za które przysługuje zasiłek macierzyński. Otrzymany wynik podlega zaokrągleniu do 10 gr w górę;
- jeżeli zasiłek macierzyński przysługuje z więcej niż jednego tytułu, a łączna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa od kwoty świadczenia rodzicielskiego, kwota podwyższenia zasiłku macierzyńskiego jest obliczana jako różnica między kwotą świadczenia rodzicielskiego a łączną kwotą zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych ze wszystkich tytułów.
Do wypłaty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego zobowiązany jest płatnik zasiłku macierzyńskiego.
W przypadku gdy zasiłek macierzyński jest wypłacany z więcej niż jednego tytułu, a wypłaty zasiłku dokonują płatnicy składek, osoba uprawniona do zasiłku wskazuje płatnika składek zobowiązanego do naliczenia i wypłaty podwyższenia zasiłku.
Jeżeli jednym z płatników zasiłku macierzyńskiego jest Zakład, do naliczenia i wypłaty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego, zobowiązany jest Zakład.