E-zasiłki - najczęściej zadawane pytania

Zaproponowaliśmy wydłużenie okresu oczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego. Aktualny projekt ustawy nie zawiera tej zmiany.

Zasiłki będzie wypłacał ZUS. Płatnik składek nadal będzie ustalał wysokość wynagrodzenia za czas choroby i będzie je wypłacał z własnych środków.

Zmiany w tym zakresie zostały wyłączone z projektu e-Zasiłki. Natomiast są objęte projektem innej ustawy przekazanym do Sejmu RP, który przewiduje skrócenie okresu pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia.

Do obliczenia podstawy wymiaru zasiłków byłyby przyjmowane wszystkie składniki wynagrodzenia, które stanowią podstawę naliczania składek na ubezpieczenie chorobowe.

Gdy niezdolność do pracy pracownika powstanie przed upływem trzech pełnych kalendarzowych miesięcy ubezpieczenia chorobowego, miesięczną podstawę wymiaru zasiłku stanowiłoby minimalne wynagrodzenie z miesiąca, w którym powstała niezdolność do pracy – odpowiednio do wymiaru czasu pracy pracownika.

Płatnicy składek nadal będą ustalać wysokość i wypłacać wynagrodzenie za czas choroby pracowników.

Zasiłek chorobowy w każdym przypadku, w tym także za okres pobytu pracownika na kwarantannie, będzie wypłacał ZUS. O wykonywaniu pracy przez pracownika w okresie kwarantanny płatnik składek będzie zobowiązany nas powiadomić.

W związku z planowaną automatyzacją wypłat zasiłków będziemy wypłacać zasiłki niezwłocznie, z uwzględnieniem zasady, że zasiłku nie wypłaca się z góry, czyli przed upływem okresu, za jaki zasiłek przysługuje.

Analiza okresów w zaświadczeniach e-ZLA oraz ustalenie daty, od której powstaje prawo do zasiłku chorobowego, będą wykonywane automatycznie przez nasz system informatyczny.

Proponowaliśmy, aby wydłużyć do 180 dni okres wyczekiwania na zasiłek chorobowy dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie.

Aktualny projekt ustawy nie zawiera tej zmiany.

Tak, okres ubezpieczenia w KRUS uwzględnimy, gdy będziemy ustalać okres wyczekiwania na zasiłek.

Osoba prowadząca działalność gospodarczą, która – pomimo niezdolności do pracy – nie będzie chciała korzystać ze zwolnienia lekarskiego, powinna poinformować o tym lekarza. W takim przypadku nie powinien on wystawić zwolnienia lekarskiego.

Potrącenia z zasiłków są dokonywane na zasadach określonych w przepisach ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przepisy te nie przewidują możliwości potrącania składki na PPK.

Na podstawie obowiązujących przepisów komornicy sądowi mogą zająć świadczenia wypłacane z ubezpieczeń społecznych jeszcze, zanim ZUS lub płatnik składek świadczeniobiorcy wypłaci te świadczenia. Egzekucja ze świadczeń może nastąpić bez względu na to, w jakiej formie świadczenie jest wypłacane, czy gotówkowo (przez pocztę) czy bezgotówkowo (na konto). Komornicy mają w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych zagwarantowane prawo, aby pozyskiwać informacje o świadczeniach wypłacanych przez ZUS. Już teraz na ich podstawie zajmują zasiłki należne świadczeniobiorcom jeszcze przed ich przekazaniem na konto bankowe.

Bezgotówkowa forma wypłaty świadczeń jest formą bezpieczniejszą. Ważne jest to również w pandemii – WHO rekomenduje obrót bezgotówkowy, ponieważ zmniejsza on ryzyko przenoszenia bakterii i wirusów. Gotówka stwarza zagrożenie dla zdrowia osób oraz sprzyja rozprzestrzenianiu się wirusa.

Przelew bankowy dociera do świadczeniobiorcy szybciej niż przekaz pocztowy, jest o wiele bardziej niezawodny i dużo tańszy. Rozwiązania, jakie oferuje sektor bankowo-finansowy, czyli podstawowy rachunek płatniczy, karty płatnicze z funkcją zbliżeniową, rozwinięta sieć terminali płatniczych, płatności z wykorzystaniem smartfonów, dają gwarancję bezpiecznego i szybkiego dostępu do środków finansowych.

Rozpatrzymy prawo do zasiłku, jeżeli:

• ubezpieczony otrzyma zaświadczenie e-ZLA (potrzebne do zasiłku chorobowego lub zasiłku opiekuńczego – w przypadku choroby członka rodziny),
• ubezpieczony otrzyma zaświadczenie lekarskie przekazane przez lekarza za pośrednictwem PUE ZUS (potrzebne do zasiłku opiekuńczego w związku z porodem, chorobą współmałżonka, pobytem współmałżonka w stacjonarnym zakładzie opieki, pobytem matki w szpitalu po porodzie),
• płatnik składek przekaże w jednolitym pliku ubezpieczeniowym (JPU) informacje o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego/ na warunkach urlopu macierzyńskiego/ rodzicielskiego/ ojcowskiego.

Już same te okoliczności powodują, że powstaje roszczenie o zasiłek.  Dlatego też zaproponowaliśmy, aby ubezpieczony nie musiał składać wniosku i abyśmy mogli rozpocząć postępowanie, gdy otrzymamy e-ZLA albo stosowną informację w JPU. Dlatego z urzędu będziemy rozpatrywać takie sprawy i wypłacać zasiłek. Takie rozwiązanie pozwoli, aby działo się to szybciej niż do tej pory.

Jest to rozwiązanie pozytywne dla świadczeniobiorców: nie będą musieli wypełniać wniosków i oświadczeń, np. Z-15A i Z-15B, aby uzyskać zasiłek opiekuńczy. Rozwiązania tego oczekują również pracodawcy, którzy twierdzą, że obecna forma składania wniosków przez ubezpieczonych oraz konieczność przekazywania tych wniosków do ZUS (gdy to my wypłacamy zasiłki) jest skomplikowana i czasochłonna.

Ważne jest również, że unikniemy przypadków, w których ubezpieczony nie złoży wniosku o zasiłek w wymaganym terminie, co może skutkować odmową prawa do zasiłku z uwagi na przedawnienie. 

W określonych  przypadkach postępowanie w sprawie ustalenia prawa do świadczeń nadal będzie wszczynane na wniosek, np. w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego – gdy trzeba złożyć z wnioskiem inne dokumenty, np. dokumentację medyczną.