Niezrealizowane świadczenie

Jeżeli zmarła osoba będąca członkiem Twojej rodziny miała prawo do emerytury lub renty, albo złożyła do nas w tej sprawie wniosek, możesz otrzymać tzw. niezrealizowane świadczenie. Sprawdź, komu przysługuje niezrealizowane świadczenie i na jakich zasadach je przyznajemy.

Co to jest niezrealizowane świadczenie z ZUS

Niezrealizowane świadczenie to takie, do którego  zmarła osoba była uprawniona przed śmiercią, ale go nie pobrała lub nie zostało ono jej wypłacone. Jeżeli np. ktoś zmarł w styczniu, a my nie wypłaciliśmy przysługującego mu świadczenia, bo poinformowano nas o zgonie tej osoby, to niezrealizowane świadczenie za styczeń możemy wypłacić członkom rodziny tej osoby - na ich wniosek.

Niezrealizowane świadczenie to również takie świadczenie, o które zmarła osoba złożyła wniosek, ale nie otrzymała od nas decyzji np. z powodu prowadzonego przez nas postępowania.  

Przykład 1:

Pan Janusz złożył 3 stycznia 2018 r. wniosek o emeryturę i spełniał wszystkie warunki niezbędne do jej przyznania, ale na skutek nieszczęśliwego wypadku zmarł 5 marca 2018 r., zanim otrzymał od nas decyzję o emeryturze, to niezrealizowanymi świadczeniami będą te, które przysługiwały panu Januszowi od dnia złożenia wniosku o emeryturę i spełnienia wszystkich niezbędnych warunków do miesiąca w którym zmarł. Niezrealizowane świadczenie możemy wypłacić członkom rodziny Pana Janusza, jeśli złożą w tej sprawie wniosek. 

Również w przypadku, gdy osoba, która ma ustalone prawo do świadczenia i która złożyła wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty, a przed załatwieniem tego wniosku przez ZUS zmarła – należność przysługująca zmarłemu może być wypłacona w ramach niezrealizowanych świadczeń.

Kto może się starać o wypłatę niezrealizowanego świadczenia

Prawo do niezrealizowanych świadczeń mają:

• w pierwszej kolejności – mąż, żona lub dzieci zmarłego, jeśli prowadziły z nim wspólne gospodarstwo domowe,

Przykład 2

Pani Anna, emerytka, mieszkała z dorosłą córką. Kobieta zmarła w styczniu i dlatego nie pobrała emerytury za styczeń. Jej córka jest uprawniona do pobrania – jako niezrealizowanego świadczenia – emerytury matki za styczeń. Wypłacimy je, pod warunkiem, że złoży w tej sprawie wniosek. 

• w drugiej kolejności:  – małżonkowie i dzieci, z którymi zmarły nie prowadził gospodarstwa domowego (w razie braku małżonka, dzieci, z którymi zmarła osoba prowadziła wspólne gospodarstwo domowe).

Przykład 3

Pani Jolanta, emerytka, była wdową i mieszkała sama. Jej dzieci mają własne rodziny i mieszkają osobno. Pani Jolanta zmarła we wrześniu i nie pobrała emerytury za ten miesiąc. Jej dzieci są uprawnione do pobrania – jako niezrealizowanego świadczenia –- emerytury Pani Jolanty za wrzesień, chociaż nie mieszkały z nią. Wypłacimy je, pod warunkiem, że złożą w tej sprawie wniosek.

Ważne! Jeśli o wypłatę świadczenia występuje więcej niż jedna osoba, np. dwoje dzieci, dzielimy należną im kwotę na równe części.

• w trzeciej kolejności – inni członkowie rodziny uprawnieni do renty rodzinnej lub ci, na których utrzymaniu pozostawała osoba zmarła, w razie braku wymienionych wyżej małżonka i dzieci.

Jakie trzeba złożyć dokumenty

Złóż do nas: 

• wniosek o niezrealizowane świadczenie (wniosek ENS), 
• odpis aktu zgonu, chyba, że złożyłeś go wcześniej np. wraz z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy,
• w przypadku małżonka: odpis aktu małżeństwa,
• w przypadku dzieci: odpis aktu urodzenia,
• oświadczenie lub inne dowody, które potwierdzają, że prowadziłeś wspólne gospodarstwo domowe ze zmarłym lub przyczyniałeś  się do jego utrzymania.

Druk wniosku o niezrealizowane świadczenie otrzymasz w każdej naszej placówce.

Kiedy złożyć dokumenty

Aby uzyskać niezrealizowane świadczenie wniosek musisz złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której przysługiwały świadczenia.

Ważne! Po 12 miesiącach Twoje roszczenia o wypłatę niezrealizowanych świadczeń wygasają, chyba że wcześniej złożysz wniosek o dalsze prowadzenie postępowania w tej sprawie.

Gdzie i w jaki sposób złożyć dokumenty

Wniosek i dokumenty możesz:

• złożyć w każdej z naszych placówek (może je też złożyć Twój pełnomocnik),
• wysłać pocztą,
• wysłać elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS.

Jak i kiedy załatwimy Twoją sprawę 

Decyzję w sprawie niezrealizowanego świadczenia wydamy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.

Co z podatkiem od niezrealizowanego świadczenia

Ze świadczenia potrącimy podatek i odprowadzimy do właściwego urzędu skarbowego. Po zakończeniu roku prześlemy Ci informację o dochodach (PIT-11). Na jej podstawie rozliczysz się z podatku za to świadczenie.

Podstawa prawna

Art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe