Poczet prezesów ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych powstał na mocy rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 24 października 1934 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym.

Wspomniane rozporządzenie wieńczyło kilkuletni okres scalania systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce. Określało również organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do których należały: rada, naczelny dyrektor, komisja rewizyjna, komisje rozjemcze. Rada była organem uchwałodawczym i wykonywała, za pośrednictwem swojego prezesa, nadzór nad dyrektorem generalnym ZUS. Również powoływanie i zwalnianie dyrektora generalnego należało do obowiązków rady, jednak uchwały w tych sprawach oraz umowa o pracę z dyrektorem wymagały zatwierdzenia przez Ministra Opieki Społecznej. Dyrektor generalny był organem wykonawczym Zakładu. Kierował on całą działalnością Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wyjątkiem spraw, które leżały w kompetencjach rady (m. in. uchwalanie zmian statutu Zakładu, uchwalanie preliminarza budżetowego, uchwalanie rocznego sprawozdania i zamknięcia rachunkowego oraz bilansów ubezpieczeniowo-technicznych, uchwalanie ramowych przepisów służbowych dla pracowników ubezpieczalni, ogólnych zasad umów z lekarzami oraz przepisów służbowych dla pracowników Zakładu, uchwalanie wysokości składki na ubezpieczenie na wypadek niezdolności do zarobkowania lub śmierci osoby ubezpieczonej wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej). Dyrektor generalny miał obowiązek wykonywać uchwały rady. Mógł podejmować decyzje w sprawach personalnych dotyczących pracowników Zakładu, jednak swojego zastępcę, dyrektorów centrali i kierownika prac matematyczno-ubezpieczeniowych oraz dyrektorów oddziałów mógł powoływać tylko za zgodą prezesa rady. W marcu 1937 roku Minister Opieki Społecznej wydał Zarządzenie w sprawie statutu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W statucie zmieniono nazwę funkcji organu wykonawczego ZUS – zamiast dyrektora generalnego Zakładem kierował dyrektor naczelny.

ZADANIA PREZESA ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Obecnie, zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r., organami Zakładu są:

1. Prezes Zakładu;
2. Zarząd, którego przewodniczącym jest z urzędu Prezes Zakładu;
3. Rada Nadzorcza Zakładu.

Działalnością Zakładu kieruje Prezes Zakładu, który reprezentuje Zakład na zewnątrz. Jest on powoływany i odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego złożony po zasięgnięciu opinii Rady Nadzorczej Zakładu.

Do zakresu działania Prezesa Zakładu należy w szczególności:

1. kierowanie pracami Zarządu;
2. koordynowanie współpracy Zakładu z urzędami administracji rządowej, w tym w szczególności z Komisją Nadzoru Finansowego, a także z innymi organami rentowymi;
3. tworzenie, przekształcanie i znoszenie terenowych jednostek organizacyjnych oraz określanie ich siedziby, właściwości terytorialnej i rzeczowej;
4. powoływanie i odwoływanie kierowników jednostek organizacyjnych Zakładu, ich zastępców oraz głównych księgowych;
5. zwierzchni nadzór nad orzecznictwem lekarskim dla celów ubezpieczeń społecznych;
6. przyznawanie świadczeń w drodze wyjątku;
7. spełnianie funkcji pracodawcy w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy;
8. zatwierdzanie projektów dotyczących administrowania środkami Funduszu Rezerwy Demograficznej.

Stanowisko Prezesa Zakładu może zajmować osoba, która:

1. posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
2. jest obywatelem polskim;
3. korzysta z pełni praw publicznych;
4. nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
5. posiada kompetencje kierownicze.

PRZEDWOJENNI ZWIERZCHNICY ZAKŁADU

*daty podane przy nazwiskach określają okresy pełnienia funkcji prezesa ZUS.

Od momentu powołania do życia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do wybuchu II wojny światowej funkcję jego dyrektora naczelnego pełnili kolejno dwaj uznani działacze ubezpieczeniowi okresu międzywojennego.

Jan Włodzimierz Lgocki (1935-1938)
Urodził się 2 stycznia1889 roku w Kaliszu. Był synem Stanisława i Marii ze Stachurskich. Po ukończeniu edukacji w Kaliszu w 1908 r. podjął naukę w Szkole Handlowej Kupiectwa Łódzkiego. Działacz Związku Młodzieży Postępowej Szkół Średnich, z ramienia którego brał udział w strajku szkolnym w 1905 r., zaangażowany w pracę robotniczych kółek oświatowych. W roku 1906 został członkiem uczniowskiego kółka PPS, a po rozłamie tej partii związał się z PPS-Frakcją Rewolucyjną. W latach 1909-1911 przebywał na studiach zagranicą - w Wiedniu (gdzie odbył kurs abituriencki) oraz w Lipsku (Akademia Handlowa). Po ukończeniu studiów wrócił do Łodzi (1911 r.) i podjął pracę w prywatnym towarzystwie ubezpieczeniowym. W latach 1911-1914 był członkiem Zarządu Stowarzyszenia Pracowników Handlowych w Łodzi. Od roku 1912 na kursach zawodowych wykładał przedmioty handlowe, księgowość i zagadnienia ubezpieczeniowe. Kontynuował te wykłady po przeniesieniu się do Warszawy (w roku 1914) – w Wyższej Szkole Handlowej i Szkole Nauk Politycznych. Owocem tych wykładów była publikacja pt. „Wzory listów handlowych”, wydana w roku 1916. Nie mogąc ze względów zdrowotnych wstąpić do Legionów (źle złożona kość w nodze spowodowała trwałe kalectwo), w czasie pierwszej wojny światowej zaangażował się w wydawanie „Robotnika” (organ prasowy PPS).

Czynnie uczestniczył także w ruchu zawodowym pracowników umysłowych jako członek Stowarzyszenia Pracowników Handlowych Miasta Łodzi i Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Pracowników Handlowych i Przemysłowych Miasta Warszawy. Był jednym z inicjatorów powołania w Warszawie (w roku 1916) Rady Polskich Stowarzyszeń Pracowniczych, która zapoczątkowała centralizację tej gałęzi ruchu zawodowego. Pracował jako wiceprezes Rady przez cały okres jej istnienia (1916-1919). W latach 1917-1918 był członkiem Zarządu, związanego z PPS-Frakcją Rewolucyjną, Stronnictwa Niezawisłości Narodowej. Jednocześnie był też członkiem Zarządu Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Pracowników Handlowych i Przemysłowych miasta Warszawy (w latach 1914-1921). Swój czas poza pracą zarobkową poświęcał na działania społeczne. W okresie dwudziestolecia międzywojennego wycofał się z pracy związkowej i politycznej (kandydował w wyborach do Sejmu) i zajął się pracą zawodową i pedagogiczną. W 1928 r. podjął zatrudnienie w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych, skąd przeszedł do pracy w ubezpieczeniach społecznych, obejmując wysokie stanowiska kierownicze. Od 1929 r. pełnił funkcję dyrektora Zakładu Ubezpieczenia Pracowników Umysłowych w Poznaniu i równocześnie komisarza rządowego Okręgowego Związku Kas Chorych. W latach 1930-32 wykładał też w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu. W 1932 r. został przeniesiony do Warszawy, gdzie sprawował kolejno funkcje wicedyrektora i dyrektora Departamentu Ubezpieczeń Społecznych w Ministerstwie Opieki Społecznej. Następnie, na krótki okres, objął funkcję dyrektora naczelnego Izby Ubezpieczeń Społecznych, aby w końcu w latach 1935-1938 pełnić funkcję dyrektora naczelnego ZUS. W wyniku sporów z ministrem opieki społecznej – M. Zyndram-Kościałkowskim, dotyczących ochrony interesów pracowników ZUS i funduszy instytucji, został odwołany. Za zasługi na polu reorganizacji systemu ubezpieczeń społecznych został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Po odejściu z ZUS piastował wysokie stanowiska w bankowości i przemyśle, będąc m.in. prezesem Zarządu Państwowej Fabryki Olejów Mineralnych – POLMIN, wiceprezesem Spółki Akcyjnej Granat (fabryka zapalników do granatów) w Kielcach, członkiem rady nadzorczej i Zarządu Towarzystwa Eksploatacji Soli Potasowych TESP w Kałuszu, likwidatorem oraz członkiem zarządu i rady nadzorczej Polskiego Banku Handlowego w Warszawie. W latach 1938-1944 był właścicielem warszawskiej firmy CELES, która zajmowała się montażem i naprawą adresarek automatycznych. Po II wojnie pełnił szereg funkcji kierowniczych w przemyśle, w tym w latach 1945-1948 był dyrektorem Centralnych Zarządów Przemysłu Ceramicznego i Włókienniczego w Łodzi. Po powrocie do Warszawy objął stanowisko dyrektora naczelnego Biura Studiów i Projektów Budownictwa i był dyrektorem administracyjno-finansowym w przedsiębiorstwach podległych ministerstwu budownictwa. Zmarł 13 grudnia 1954 r. i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.

Tadeusz Dyboski (1938-1939)
Urodził się 4 października 1891 r. w Cieszynie. Był synem cieszyńskiego notariusza - Antoniego i Marii z Łopuszańskich. Naukę rozpoczął w rodzinnym mieście. Ukończył studia na Wydziale Medycyny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Studiował również w Monachium i w Grazu, gdzie w 1914 r. uzyskał doktorat. Równolegle pełnił służbę wojskową w randze lekarza frontowego, a od 1920 r. lekarza - majora wojsk polskich. Osiadłszy w Krakowie od 1920 r. sprawował funkcję asystenta i zastępcy dyrektora Kliniki Dermatologicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odbył studia naukowe w kopenhaskim Instytucie Finsena i w klinikach dermatologicznych w Kopenhadze i Londynie. W 1926 r. powołano go na stanowisko ordynatora Oddziału Chorób Skórnych i Wenerycznych Państwowego Szpitala Św. Łazarza w Krakowie. W okresie tym włączył się w działalność polityczną jako zwolennik Józefa Piłsudskiego. Był posłem II i III kadencji Sejmu (w latach 1928-1935) z ramienia Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. W Sejmie pełnił funkcje zastępcy przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych i przewodniczącego Komisji Zdrowia Publicznego.

W latach 1923-1928 pełnił funkcję wiceprezesa, a następnie do 1936 r. prezesa okręgowego Związku Strzeleckiego w Krakowie. Był również prezesem Związku Lekarzy Państwa Polskiego w okręgu małopolskim, prezesem zarządu krakowskiego Partii Pracy (w latach 1926-1928), wiceprezesem Zjednoczenia Pracy Wsi i Miast (w latach 1928-1931). W 1928 r. został sygnatariuszem deklaracji wyborczej BBWR, a od 1929 r. członkiem kierownictwa BBWR w województwie krakowskim. Był także prezesem polskiego oddziału YMCA – Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej. Pracę ułatwiała mu znajomość języków obcych: niemieckiego, francuskiego, angielskiego, serbskiego i czeskiego. W latach 1934-1936 był wiceprezesem Rotary Club w Krakowie. W 1935 r. został założycielem loży masońskiej „Przesąd Zwyciężony” w Krakowie.

W uznaniu zasług w 1933 r. i 1934 r. powołano go na stanowisko zastępcy lekarza naczelnego Ubezpieczalni Społecznej w Krakowie, a następnie dyrektora naczelnego ZUS. Zmarł w 1939 r. w Jugosławii, dokąd udał się, aby przeczekać burzę wojenną.

ZABÓJSTWA W ZUS

W latach trzydziestych ZUS był sceną tragicznych wydarzeń, których bohaterem stał się ówczesny wicedyrektor Zakładu – Wiktor Gosiewski (1890-1936). Urodzony w Rypinie, wczesną edukację odebrał w Płocku. Następnie, z powodu uczestnictwa w strajku szkolnym, został wydalony z gimnazjum i nie mógł kontynuować nauki w szkołach rosyjskich. W 1909 r. powrócił do Płocka, gdzie ukończył gimnazjum Macierzy Szkolnej. Studia odbył na Uniwersytecie Jagiellońskim, działając równocześnie w organizacjach oświatowych i Towarzystwie Szkoły Ludowej. W 1914 r. wstąpił w szeregi Legionów Polskich i organizował oddział sanitarny II Brygady Legionów Polskich. W 1916 r. został doktorem medycyny i był lekarzem kolejno w Kozienicach, w Szpitalu Czerwonego Krzyża w Rabce i w Domu Ozdrowieńców w Kamińsku. Po I wojnie światowej był lekarzem powiatowym i inspektorem lekarskim. W 1933 r. został lekarzem naczelnym Kas Chorych w Sosnowcu, a następnie ich dyrektorem. W latach 1930-1935 sprawował mandat posła. 1 października 1935 r. powołano go na stanowisko zastępcy dyrektora naczelnego ZUS. Zginął tragicznie, przed Centralą ZUS, 8 lipca 1936 r. od kuli mordercy - byłego urzędnika Ubezpieczalni w Sosnowcu.

Wydarzenia warszawskie wywołały szok, gdyż społeczeństwo żyło jeszcze inną tragedią. Trzy tygodnie wcześniej dyrektor ZUS w Łodzi - Michał Wąsowicz – został zastrzelony przez zwolnionego z pracy inkasenta łódzkiej ubezpieczalni. W chwilę potem zdesperowany zabójca, 47-letni Aleksander Macander, popełnił samobójstwo. Michał Wąsowicz był poprzednikiem Gosiewskiego na stanowisku dyrektora Ubezpieczalni w Sosnowcu. Pogrzeb dyrektora odbył się w łódzkiej katedrze z udziałem władz państwowych. Późniejszy pogrzeb mordercy stał się natomiast manifestacją polityczną. Pod sztandarami PPS zabójcę odprowadziło na cmentarz ponad 25 tys. osób, które w ten sposób protestowały przeciw redukcjom zatrudnienia w ubezpieczalniach, obniżkom płac i odbieraniu nabytych uprawnień pracowniczych.

POLSKIE KIEROWNICTWO ZUS PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ

Zbigniew Skokowski (1939-1943)
Urodził się 8 stycznia 1888 r. w Warszawie. Od 1907 r. studiował na wydziale filozoficznym paryskiej Sorbony nauki społeczne oraz filozofię. Na ziemie polskie powrócił w roku 1912. W czasie pierwszej wojny światowej był członkiem inteligenckiej i niepodległościowej Grupy Pracy Narodowej. Od 1 października 1917 r. był pomocnikiem referenta w Departamencie Gospodarki Społecznej Tymczasowej Rady Stanu. 1 października 1918 r. przeszedł do Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Jako ochotnik brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w stopniu podporucznika. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do pracy w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. 1 maja 1921 r. podjął pracę w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej (MPiOS). W roku 1922, jako rzeczoznawca rządowy, był członkiem delegacji polskiej na Międzynarodowej Konferencji Pracy w Genewie. Wygrał międzynarodowy konkurs na stanowisko kierownika Sekcji Studiów Ogólnych Międzynarodowego Biura Pracy przy Lidze Narodów w Genewie i 1 lutego 1923 r., został mianowany na to stanowisko (na okres trzyletni). Od połowy 1925 r. był członkiem jednej z warszawskich lóż Wielkiej Loży Narodowej Polski >>Polacy Zjednoczeni<<, do której należało wielu pracowników MPiOS. Po zakończeniu pracy w Genewie, w lutym 1926 r., Zbigniew Skokowski powrócił do Warszawy i od 1 marca tego roku podjął ponownie pracę w MPiOS. Zajmował się opracowywaniem projektów ustaw z zakresu prawa pracy; specjalizował się też w dziedzinie ubezpieczeń społecznych. 22 grudnia 1927 r. został mianowany radcą ministerialnym.

W grudniu 1928 roku został radcą Poselstwa Polskiego w Wielkiej Brytanii do spraw społecznych. Po powrocie do kraju, 1 czerwca 1931 r. w Ministerstwie Opieki Społecznej (27 maja 1931 r. Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej zmieniło nazwę na Ministerstwo Opieki Społecznej) objął swoje dawne stanowisko radcy, a 19 września tego roku awansował na inspektora (kierownika) Inspekcji Ubezpieczeń Społecznych Departamentu Opieki Społecznej. Był pełnomocnikiem rządu i przewodniczącym delegacji polskiej na rokowaniach w sprawach pracy i opieki społecznej z Czechosłowacją, Rumunią, Francją i Senatem Wolnego Miasta Gdańska oraz w sprawach negocjowania warunków polsko-niemieckiej umowy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W drugiej połowie lat trzydziestych został zastępcą komisarza Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie. W tym samym czasie wykładał na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie zagadnienia polityki emigracyjnej, zaś na Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie – problematykę traktatów handlowych i traktatów pracy.

Po wybuchu II wojny światowej dotychczasowy Dyrektor Naczelny ZUS, Tadeusz Dyboski, starał się przedostać do Francji, jednak zmarł w październiku 1939 r. Jego obowiązki w ZUS przejął wobec tego dyrektor poznańskiego oddziału Zakładu, Stanisław Sasorski. W tym czasie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zgłosił się niemiecki komisarz wraz z zastępcą. Usunął dyrektora Sasorskiego i na zlecenie niemieckiego wiceministra pracy zaproponował stanowisko naczelnego dyrektora Zbigniewowi Skokowskiemu. Niemcy znali Zbigniewa Skokowskiego z czasów, kiedy był przewodniczącym delegacji polskiej negocjującej warunki polsko-niemieckiej umowy z zakresu ubezpieczeń społecznych i cenili jego fachową wiedzę w tej dziedzinie. Zbigniew Skokowski, po skonsultowaniu propozycji Niemców z prezydium Komisji Rewizyjnej Zakładu i mając jej poparcie, przyjął stanowisko.

Polskie kierownictwo Zakładu miało odpowiadać za wewnętrzną pracę i zgłaszać wnioski do kierownictwa niemieckiego. Naczelny Dyrektor zwoływał posiedzenia dyrektorów (zwanych kierownikami działów), podczas których, często z udziałem przedstawicieli pracowniczego Komitetu Pomocy, który był zakonspirowanym związkiem pracowniczym, omawiał aktualne sprawy. Uzgadniane podczas nich wnioski dotyczyły rozszerzenia ram świadczeniowych ubezpieczeń społecznych dla ludności polskiej, ochrony interesów pracowniczych, ochrony polskich lokatorów domów należących do Zakładu itp. Wnioski te trafiały następnie do niemieckiego kierownictwa. Oczywiście były one zatwierdzane w znacznie mniejszym zakresie, niż zamierzony przez kierownictwo polskie, ale nie były ignorowane. Posiedzenia te nie były mile widziane przez niemieckie kierownictwo, jednak autorytet dyrektora Skokowskiego powodował, że Niemcy zachowywali wobec niego zewnętrzne pozory. Dążyli jednak do ograniczania jego wpływu na bieg spraw w Zakładzie. W tym czasie Zbigniew Skokowski działał czynnie w konspiracji.

Przedmiotem dłuższych zmagań z administracją niemiecką był język urzędowy. Udało się wypracować swoisty kompromis – wszystkie decyzje zawierały tekst w języku polskim i niemieckim. W decyzjach dotyczących Niemców wypełniana była tylko część w języku niemieckim, natomiast korespondencja kierowana do ludności polskiej była podpisywana przez polskie kierownictwo w języku polskim. Opracowania wewnętrzne dokonywane były w języku polskim, ale ich krótkie streszczenia były tłumaczone na język niemiecki. Ponieważ do instytucji ubezpieczeniowych wpływało bardzo wiele wniosków o świadczenia, niemieckie kierownictwo było wręcz zasypywane decyzjami, które musiało podpisywać. Polscy pracownicy twierdzili wręcz, że Niemcy stawali się „maszynkami do podpisywania”. Tak olbrzymia liczba wniosków skutecznie utrudniała Niemcom ich merytoryczną kontrolę.

W roku 1942 władze niemieckie zmieniły ustrój władz ZUS. W miejsce niemieckiego komisarza wprowadzili niemieckiego kierownika Zakładu i jego zastępców, zwanych decernentami. Podejmowali oni decyzje dotyczące poszczególnych działów Zakładu (de facto byli odpowiednikami dyrektorów działów). Stanowisko naczelnego dyrektora nadal zajmował Zbigniew Skokowski. Jednak po jego śmierci, 1 lutego 1943 r., aż do końca wojny Niemcy zlikwidowali stanowisko dyrektora naczelnego.

POWOJENNI ZWIERZCHNICY ZAKŁADU

Po II wojnie światowej jeszcze przez kilka lat funkcjonowała struktura organizacyjna ZUS określona rozporządzeniem Prezydenta RP z 1934 r . Została ona tymczasowo zmodyfikowana na mocy dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 7 września 1944 r. o tymczasowych organach.

Dyrektorzy Naczelni ZUS

W pierwszym dziesięcioleciu powojennym Zakładem Ubezpieczeń Społecznych kierowali kolejno:

Marian Stawiński (1945)
Urodził się 22 marca 1872 r. w Warszawie. Zmarł 22 lutego 1947 r. W roku 1872 ukończył V gimnazjum klasyczne, a następnie podjął studia na wydziale lekarskim Uniwersytetu w Dorpacie, które ukończył w 1896 r. w Kazaniu. Tam też odbył roczną praktykę w klinikach uniwersyteckich. Do roku 1900 był asystentem oddziału ginekologicznego w Szpitalu Ewangelickim w Warszawie. Od roku 1900 do 1901 pracował w Dreźnie w królewskiej klinice położniczo-ginekologicznej prof. Leopolda. Następnie wrócił do Warszawy i do roku 1905 pracował na oddziale chirurgicznym dr. Sawickiego w Szpitalu im. Dzieciątka Jezus. W czasie wojny rosyjsko-japońskiej został zmobilizowany i zatrudniony w charakterze starszego ordynatora w Chabrowsku. W latach 1907-1918 prowadził prywatną praktykę położniczo-ginekologiczną w Płoskirowie na Podolu. W tym samym czasie został wybrany na stanowisko Prezesa Rady Miejskiej w Płoskirowie i radnego w powiatowym ziemstwie. W 1918 r. powrócił do Warszawy i wstąpił do wojska polskiego. W szefostwie VI armii pełnił służbę w randze majora-lekarza do 1920 r. Jednocześnie od roku 1919 do 1920 służbowo został przydzielony do Ministerstwa Zdrowia jako komisarz nadzwyczajny do walki z epidemiami. Po zakończeniu służby wojskowej, do 1921 r., pracował jako prelegent w amerykańskim Czerwonym Krzyżu. W latach 1921-1925 pracował w Kasie Chorych w Sosnowcu jako organizator i kierownik zakładu położniczego i pogotowia położniczego, pełniąc jednocześnie obowiązki zastępcy Lekarza Naczelnego Kasy Chorych. W roku 1925 wygrał konkurs na stanowisko Lekarza Naczelnego w Okręgowym Związku Kas Chorych w Warszawie. W latach 1925-1939 pracował kolejno w Okręgowym Związku Kas Chorych, Zakładzie Ubezpieczeń Chorobowych i Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Po wybuchu II wojny światowej został przez Niemców usunięty z ZUS. Od roku 1940 do 1944 pracował jako Lekarz Naczelny I Obwodu Ubezpieczalni Społecznej w Warszawie. W 1942 r. został aresztowany przez Gestapo i uwięziony na warszawskim Pawiaku pod zarzutem prowadzenia akcji bojowej (pod szyldem Okręgowego Związku Towarzystw Ogródków Działkowych). Po dwóch miesiącach został zwolniony z więzienia i powrócił do pracy w ubezpieczalni. Warszawę opuścił po upadku Powstania, 2 października 1944 r. i przeniósł się do Krakowa, gdzie otrzymał stanowisko lekarza konsultanta w Ubezpieczalni Społecznej. 15 marca 1945 r. minister Pracy, Opieki Społecznej i Zdrowia powierzył Marianowi Stawińskiemu pełnienie funkcji Naczelnego Dyrektora ZUS. Pełnił ją do 14 września 1945 r.

Józef Pasternak (1945-1948)
Urodził się 22 marca 1894 r. w Bohorodczanach (dawne województwo stanisławowskie). Podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu we Lwowie, jednak przerwał je wybuch I wojny światowej. Józef Pasternak walczył w niej w szeregach Legionów Polskich. Po zakończeniu wojny kontynuował studia jednocześnie pracując w Zakładzie Pensyjnym dla funkcjonariuszy prywatnych we Lwowie. W roku 1921 ukończył studia z tytułem doktora praw, a rok później kurs dla abiturientów szkół wyższych Akademii Handlowej we Lwowie. W roku 1922 rozpoczął pracę w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej w Warszawie, w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych. Opracował projekt jednolitego uregulowania prawnego ubezpieczenia emerytalnego dla pracowników umysłowych. Jego projekt, zaopiniowany przez odpowiednie instytucje i organizacje oraz Radę Prawniczą, stał się podstawą wydanego 24 listopada 1927 r. przez Prezydenta RP „Rozporządzenia o ubezpieczeniu emerytalnym pracowników umysłowych”. Józef Pasternak brał także czynny udział w pracach nad projektem ustawy scaleniowej. Kierował pracami komisji przygotowującej przepisy wykonawcze do tej ustawy. W maju 1929 r. został dyrektorem Związku Zakładów Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych. Po wejściu w życie ustawy scaleniowej Związek Zakładów Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych został rozwiązany, a Józef Pasternak w styczniu 1934 r. został dyrektorem Zakładu Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników. 1 stycznia 1935 r. objął stanowisko dyrektora działu świadczeń rentowych w Centrali Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Funkcję tę (pod nazwą kierownika działu świadczeń rentowych) pełnił do roku 1945. Jeszcze przed wybuchem wojny Józef Pasternak wprowadził zwyczaj cotygodniowego komisyjnego omawiania wszystkich wątpliwych spraw, dotyczących przyznawania świadczeń, w gronie kierowników wydziałów i lekarzy orzeczników. Dzięki temu wykształcił się wówczas typ pracownika ubezpieczeń społecznych o wysokiej etyce zawodowej i poczuciu odpowiedzialności za ten ważny dział pracy społecznej. Zwyczaj komisyjnego omawiania spraw kontynuowany był także w czasie okupacji. W czasie wojny Józef Pasternak kierował także tajną działalnością w Komitecie Pomocy Prześladowanym Politycznie Pracownikom Ubezpieczeń Społecznych i ich Rodzinom, w ramach której m. in. były zbierane i rozdzielane fundusze na pomoc dla ukrywających się Polaków, również pochodzenia żydowskiego. 14 września 1945 r. został pełniącym obowiązki Dyrektora Naczelnego ZUS. Funkcję tę pełnił do 1 marca 1948 r. W uznaniu zasług został odznaczony: Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta (w okresie międzywojennym) oraz Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (po wojnie).

Tomasz Bober (1948)
Urodził się 28 grudnia 1900 r. w Giżynku, starostwo Rypin, województwo pomorskie. W 1926 roku ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Jeszcze jako uczeń gimnazjum, w 1919 roku, pracował jako zastępca Sekretarza Sejmiku Sierpeckiego, a podczas studiów, w latach 1922‒1924 był zatrudniony jako kontroler w GUS. Od 1919 roku był członkiem PPS. W latach 1917-1918 służył w Polskiej Organizacji Wojskowej, a następnie, jako ochotnik, służył w wojsku w 1920 roku.

Po ukończeniu studiów, w latach1927-28 pracował jako referendarz (zajmował się wydawaniem opinii prawnych) w Okręgowym Urzędzie Ziemskim, W latach 1929-1939 pracował w Banku Gospodarstwa Krajowego jako prokurent Centrali. 1 kwietnia 1939 został zatrudniony w ZUS jako p.o. dyrektora działu Finansowo-Majątkowego.

W czasie okupacji – do Powstania Warszawskiego ‒ pełnił funkcję zastępcy kierownika tego działu. W tym samym czasie pracował społecznie w Komitecie Opieki nad pracownikami ZUS i ich rodzinami, organizacji SOS (członek Rady Naczelnej SOS) i Samoobrony Społecznej (1941-44).

Był członkiem Armii Krajowej. Brał czynny udział w Powstaniu Warszawskim – walczył na Żoliborzu.

W okresie działalności Centrali ZUS w Krakowie (1945 r.), aż do zwolnienia się na własna prośbę pełnił funkcję dyrektora Działu Finansowo-Majątkowego. Od16 stycznia 1948 roku do 3 marca 1948 roku pełnił obowiązki Naczelnego Dyrektora ZUS.

Odznaczony Medalem Niepodległości, Krzyżem Legionowym, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem za Długoletnią Służbę, medalami wojskowymi za okres 1918‒1921. Za zasługi położone przy odbudowie i organizacji ubezpieczeń społecznych został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.

Czesław Bajer (1948-1949)

Stanisław Balcerski (1949-1955)

W 1955 r., na mocy dekretu o przekazaniu wykonywania ubezpieczeń społecznych związkom zawodowym, ZUS uległ likwidacji. Jego funkcje przejęły związki zawodowe, Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej oraz rady narodowe.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych reaktywowano na mocy ustawy z 13 kwietnia 1960 r. o utworzeniu komitetu pracy i płac oraz o zmianach właściwości w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, zaopatrzeń i opieki społecznej. Zmieniono wówczas nazwę funkcji osoby kierującej Zakładem Ubezpieczeń Społecznych z „dyrektora naczelnego” na rzecz „prezesa" powoływanego przez Prezesa Rady Ministrów.

Pierwszym prezesem ZUS został Stefan Będkowski, który sprawował tę funkcję najdłużej (1960-1981).

Stefan Będkowski (1960–1981)
Urodził się 29 sierpnia 1910 r w Psarach. Od 1928 r. był członkiem Komunistycznej Partii Polski, a od 1942 r. – Polskiej Partii Robotniczej. Od 15 grudnia1948 r. był działaczem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1948-1949 był słuchaczem Wyższej Szkoły Partyjnej w Warszawie.Od kwietnia 1960 r. do listopada 1981 r. pełnił funkcję prezesa ZUS.

Henryk Białczyński (1981-1983)

Urodził się w 1921 r. Zmarł 19 września 2018 r. Ukończył studia na Wydziale Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Był działaczem politycznym zajmującym się głównie szkolnictwem, edukacją statystyczną, kulturą i statystyką terenową. Swoją karierę zawodową rozpoczął w 1936 r. w prywatnym przedsiębiorstwie handlowym. W czasie wojny pracował w przedsiębiorstwach prywatnych. Od stycznia 1945 roku do 1948 roku działacz Polskiej Partii Robotniczej, a następnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od roku 1943 do końca roku 1949 był zatrudniony w Spółdzielni Pracowników Przemysłu Poligraficznego „Placówka”. Następnie w latach 1950-1951 pracował w Liceum Księgarsko-Papierniczym i jednocześnie w Centrali Obrotu KS „Dom Książki”. Od 1 sierpnia 1951 r. do końca tego roku był zatrudniony w Dyrekcji Okręgowego Szkolnictwa Zawodowego. Ze szkolnictwem zawodowym związany był do 1954 r. Sprawował wiele odpowiedzialnych funkcji państwowych. Był między innymi Przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej w Płocku (1956-1965), Dyrektorem Generalnym w Głównym Urzędzie Statystycznym (1965-1972), podsekretarzem stanu w Ministerstwie Pracy, Płacy i Spraw Socjalnych (1972-1981). Od stycznia 1967 r. do czerwca 1972 r. sprawował funkcję redaktora naczelnego Wiadomości Statystycznych. Zapoczątkował wydawanie popularnonaukowej serii wydawniczej „Biblioteka Wiadomości Statystycznych”.

3 listopada 1981 r. został mianowany, na wniosek Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, na stanowisko Prezesa ZUS, z zachowaniem stanowiska podsekretarza stanu w tym ministerstwie. Funkcję tę pełnił do 2 maja1984 roku. Za swoje zasługi został odznaczony Krzyżem Komandorskim, Krzyżem Oficerskim, Krzyżem Kawalerskim, Srebrnym Krzyżem Zasługi. Otrzymał również odznakę Zasłużony Działacz Kultury.

Ireneusz Sekuła (1983-1988)

Urodził się 22 stycznia 1943 r. w Sosnowcu, zmarł 29 kwietnia 2000 r. w Warszawie. Od 1956 roku był członkiem ZHP. W 1965 roku ukończył psychologię na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uzyskał również stopień doktora nauk politycznych. W 1964 r. podjął pracę w Głównej Kwaterze ZHP. Kierował harcerską akcją odbudowy Fromborka, tzw. „Operacją 1001 Frombork”. W 1966 roku wstąpił do PZPR. Od 1966 r. do 1972 r. pracował w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego. Od 1972 r. do końca 1973 r. pełnił funkcję pełnomocnika ministra ds. zatrudnienia absolwentów szkół wyższych w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych. W latach 1974-1977 był inspektorem w Wydziale Nauki i Oświaty KC PZPR. Od 1977 roku był Członkiem Komitetu Naukowo-Technicznego Naczelnej Organizacji Technicznej. W 1977 r. został dyrektorem Departamentu Dokształcania Kadr w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, a od 1981 r. dyrektorem Departamentu Zatrudnienia w tym samym resorcie. Od grudnia 1983 r. do lutego 1988 r. był prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a następnie ministrem pracy i polityki socjalnej. W 1988 r. został wicepremierem i przewodniczącym Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów w rządzie Mieczysława Rakowskiego. Od grudnia 1993 r. do marca 1995 r. był prezesem Głównego Urzędu Ceł. W latach 1989–1997 poseł na Sejm. W latach dziewięćdziesiątych XX w. zajmował się również działalnością gospodarczą.

Został Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Edukacji Narodowej, Brązowym Medalem „Za zasługi dla Obronności Kraju”, Odznaką Zasłużony Pracownik Administracji Państwowej, Krzyżem za zasługi dla ZHP.

Zofia Tarasińska (1988-1990)

Urodziła się 11 kwietnia 1930 roku. Zmarła 19 grudnia 2016 r. w Warszawie. Po ukończeniu gimnazjum w 1947 roku podjęła pracę w ZUS, przechodząc kolejne szczeble hierarchii zawodowej od referenta do prezesa. W latach 1946-47 była członkiem ZHP. W latach 1949-1956 należała do Związku Młodzieży Polskiej. Od 1955 roku była członkiem PZPR. W 1954 roku została kierownikiem Wydziału Składek. Liceum ogólnokształcące ukończyła w 1964 r. W 1962 roku została przeniesiona służbowo do Centrali ZUS. W 1965 roku została kierownikiem Wydziału Ubezpieczeń , w 1967 roku kierownikiem Wydziału Rozliczeń Składek, w 1969 roku przeniesiona na stanowisko wicedyrektora Działu Finansów. W 1970 roku ukończyła Wyższą Szkołę Planowania i Statystyki, a od lipca 1971 roku została dyrektorem Działu Finansowego w centrali ZUS. Od 1981 roku pełniła funkcję dyrektora Działu Ekonomicznego. W latach 1984-1988 była wiceprezesem ZUS.

Działaczka społeczna, autorka wielu publikacji. W latach 1947-1981 była członkiem Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych .Za wkład w budowę systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymała też Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”, Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski i Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Tysiąclecia Polski, Medal Czterdziestolecia, odznakę Zasłużony Pracownik Państwowy, odznakę Zasłużony dla Ubezpieczeń Społecznych.

Wojciech Topiński (1990-1991)
Urodził się 2 marca 1948 r. w Warszawie. W 1973 roku ukończył Wydział Ekonomii Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie przebywał na stypendiach we Francji i w Stanach Zjednoczonych. Pracował kolejno w Stołecznym Ośrodku Elektronicznej Techniki Obliczeniowej (programista maszyn komputerowych) i Instytucie Organizacji Przemysłu Maszynowego. W latach 1979–1980 był kierownikiem stacji informatycznej w Przemysłowym Ośrodku Maszyn Budowlanych „Bumar” i specjalistą ds. organizacji w NSZZ „Solidarność” Mazowsze. W latach 1982–84 pełnił funkcję inspektora terenowego w Międzynarodowej Organizacji ds. Pomocy Żywnościowej CARE. Następnie pracował w spółkach polonijno-zagranicznych Canexpol i Natolex na stanowisku zastępcy dyrektora oraz dyrektora w spółce polonijno-zagranicznej UNA SA. Na stanowisko prezesa ZUS powołany został 31 stycznia 1990 roku. Funkcję tę pełnił do 2 września 1991 roku.

Lech Stanisław Milewicz (1991-1995)

Urodził się 26 maja 1940 r. w Brasławiu, dawne woj. Wileńskie. Zmarł 2 kwietnia 1998 r. W czasie wojny został wywieziony wraz z matką (ojciec zginął w 1941 r.) w głąb ZSRR. Wrócił do Polski w 1946 r. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Pracownik ZUS od 1963 roku. Ze stanowiska referenta awansował na naczelnika Wydziału Przyznawania Emerytur i Rent. Od 1968 roku aktywnie uczestniczył we wdrażaniu reform emerytalno-rentowych. Osobiście uczestniczył w przygotowaniu komputeryzacji systemów ubezpieczeniowych w ZUS. W latach 1972-83 był wicedyrektorem Działu Emerytur i Rent w Centrali ZUS, a następnie dyrektorem I Oddziału w Warszawie. W latach 1985-1987 pracował w Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Higieny Psychicznej. Przed objęciem stanowiska prezesa ZUS był dyrektorem Departamentu Prawnego w Polskim Komitecie Normalizacji, Miar i Jakości (1987-1991). Był również czynnym członkiem Związku Sybiraków. Autor szeregu publikacji popularyzujących system świadczeń emerytalno-rentowych.

Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Anna Bańkowska (1995-1998)

Urodziła się 30 kwietnia 1946 r. w Żninie. Ukończyła studia na Wydziale Handlowo-Towaroznawczym Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu. Od 1970 r. do 1991 r. była zatrudniona w Fabryce Maszyn Rolniczych w Inowrocławiu. Od 1971 roku jest członkiem Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. W latach 1995–1998 pełniła funkcję prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Następnie sprawowała mandat posła na Sejm (X, I, II, III, IV i VI kadencji), początkowo z ramienia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, do której należała od 1976 r. aż do jej rozwiązania, a następnie z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej. W Sejmie pełniła m.in. funkcję przewodniczącej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. W latach 2006‒2007 była radną sejmiku kujawsko-pomorskiego.

Od 1976 do 1990 r. była członkiem PZPR, a od 1995 r. jest członkiem Socjaldemokracji RP (członek Rady Naczelnej).

Została odznaczona Brązowym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, Medalem za szczególne zasługi dla Województwa Bydgoskiego i Medalem za zasługi dla przemysłu maszynowego.

Stanisław Alot (1998-1999)
Urodził się 16 listopada 1950 r. we Wrocławiu. W 1976 r. ukończył filologię polską w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie, a następnie studia podyplomowe z wypoczynku i turystyki na krakowskiej AWF. W latach 1976-1981 był nauczycielem w Zespole Szkół Mechanicznych w Rzeszowie. W 1980 roku wstąpił do „Solidarności”. W latach 1981-1982 był sekretarzem regionu NSZZ „Solidarność” Rzeszów. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany od 13 grudnia 1981 r. do 29 kwietnia 1982 r. W latach 1982-1990 pracował w jednej z rzeszowskich szkół podstawowych. Kontynuował działalność opozycyjną. W 1990 roku został sekretarzem zarządu regionu „Solidarności”, a w 1992 roku wszedł w skład Komisji Krajowej związku, pełniąc funkcję sekretarza prezydium KK. W styczniu 1998 roku objął stanowisko prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zajmował je do października 1999 roku Został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności.

Lesław Gajek (1999-2001)
Urodził się 7 czerwca 1956 r. w Łodzi, W 1979 roku ukończył Politechnikę Łódzką. W latach 1979‒1999 pracownik naukowy Politechniki Łódzkiej ‒ profesor nauk matematycznych i doktor statystyki, specjalizujący się w szacowaniu ryzyka ubezpieczeniowego, inwestycyjnego oraz wycenie planów emerytalnych. W latach 1998-1999 był zatrudniony w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej jako doradca. Był ekspertem do spraw ubezpieczeń w NSZZ „Solidarność” i w Centrum im. Adama Smitha. W 1998 roku został doradcą ministra pracy i polityki socjalnej. W latach 1999-2001 r. pełnił funkcję prezesa ZUS.

Aleksandra Wiktorow (2001-2007)
Urodziła się w 1952 r., doktor nauk ekonomicznych (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), była wiceminister pracy. Jest absolwentką Szkoły Głównej Planowania i Statystyki (obecnie Szkoła Główna Handlowa), specjalizacja w zakresie ubezpieczeń społecznych. Od 1993 roku jest profesorem Wyższej Szkoły Ubezpieczeń i Bankowości w Warszawie. W latach 1991-1993 sprawowała funkcję wiceministra pracy i polityki socjalnej w rządach Jana Krzysztofa Bieleckiego, Jana Olszewskiego i Hanny Suchockiej, gdzie była odpowiedzialna za ubezpieczenia społeczne oraz bezpieczeństwo pracy. Była również współpracownikiem Biura Pełnomocnika Rządu do spraw Reformy Zabezpieczenia Społecznego. W latach 1999-2000 była wiceprzewodniczącą Rady Nadzorczej PZU Życie, a od 1999 roku do 2001 roku członkiem Rady Nadzorczej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Od 18 maja 2001 r. do 1 czerwca 2007 r. pełniła funkcję prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Paweł Wypych (2007)
Urodził się 20 lutego 1968 r. w Otwocku, zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem. Ukończył studia w Instytucie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji oraz na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, a także studia podyplomowe z zakresu organizacji pomocy społecznej na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW oraz z zakresu zarządzania w administracji publicznej w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego. Był również instruktorem harcerskim, a następnie harcmistrzem Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. W latach 1990-2002 był radnym Warszawy. W latach 1996‒1999 był asystentem w Zakładzie Kryminologii Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, następnie dyrektorem Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie, a od 2002 roku dyrektorem Biura Polityki Społecznej Urzędu Miasta stołecznego Warszawy. Od roku 2005 do 2006 pełnił funkcję sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej i Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych. W latach 2006-2007 był podsekretarzem stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Od 1 czerwca 2007 r. do 26 listopada 2007 r. pełnił funkcję prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Od 11 grudnia 2007 r. był doradcą prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

Sylwester Rypiński (2007-2009)
Finansista, pracownik naukowy Szkoły Głównej Handlowej. Pracował w bankowości, uczestniczył także w projektach systemowych, m.in. współtworzył koncepcję finansowania kas chorych. Był członkiem Zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do spraw administracyjno-technicznych, sprawował nadzór przede wszystkim nad departamentami zamówień publicznych, inwestycji i zarządzania majątkiem oraz administracyjnym. Nadzorował pion inwestycji i zamówień publicznych, przez pewien czas odpowiadał także za pion finansowy. Pod jego nadzorem w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wdrożono program oszczędności kosztów opracowany przez Deloitte Polska.

p.o. prezesa Elżbieta Łopacińska (2009)

Absolwentka Szkoły Głównej Planowania i Statystyki (Wydział Ekonomiczno-Społeczny). W latach 1973–1984 była pracownikiem naukowym w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych gdzie zajmowała się problematyką organizacji pracy, a następnie problematyką ubezpieczeń społecznych. Z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych związana była od 1985 roku. W latach 1985–1988 była głównym specjalistą w komórce świadczeń, w roku 1989 awansowała na stanowisko wicedyrektora Departamentu Rent i Emerytur, a następnie wicedyrektora w Biurze Wdrożenia i Rozwoju Kompleksowego Systemu Informatycznego. W 2000 r. objęła stanowisko dyrektora Departamentu Obsługi Systemów Świadczeniowych. 29 kwietnia 2008 r. objęła stanowisko członka Zarządu ds. Świadczeń. 9 września 2009 r. Prezes Rady Ministrów zlecił jej pełnienie obowiązków Prezesa ZUS. Funkcję tę pełniła do 1 października 2009 r. Od 2 października 2009 r. była członkiem Zarządu sprawującym nadzór nad Pionem Świadczeń i Orzecznictwa. Obowiązki Prezesa ZUS pełniła również w latach 2015–2016.

Zbigniew Derdziuk (2009-2015)
Absolwent Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Podyplomowo ukończył studia z zakresu organizacji i zarządzania prowadzone przez Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle ORGMASZ oraz szwedzką Grupę Konsultingową M-Gruppen. Ukończył również Advanced Management Program IESE Business School oraz odbył liczne szkolenia w dziedzinie finansów i zarządzania. W swojej dotychczasowej karierze pracował w bankowości, mediach, konsultingu, pełnił również wysokie funkcje w administracji publicznej.
W latach 2006-2007 i w 2009 r. pełnił funkcję wiceprezesa zarządu Banku Pocztowego S.A. Od listopada 1997 r. do marca 1999 r. był sekretarzem stanu i zastępcą szefa Kancelarii Premiera Rady Ministrów w rządzie Jerzego Buzka. Od listopada 2005 r. do lipca 2006 r. pełnił funkcję sekretarza stanu w rządzie Kazimierza Marcinkiewicza i jednocześnie był przewodniczącym Komitetu Stałego Rady Ministrów. W listopadzie 2007 r. został Ministrem - Członkiem Rady Ministrów w rządzie Donalda Tuska oraz był Przewodniczącym Komitetu Stałego Rady Ministrów. Zbigniew Derdziuk pełnił funkcję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od października 2009 r. do marca 2015 r. Równocześnie sprawował funkcję Członka Biura ISSA, przewodniczącego Komisji Kontroli ISSA oraz przewodniczącego Komitetu Sterującego Europejskiej Sieci ISSA, która skupia 336 instytucji centralnych oraz narodowych związków instytucji i towarzystw ubezpieczeń społecznych ze 158 państw.

p.o. prezesa Elżbieta Łopacińska (2015-2016)

Absolwentka Szkoły Głównej Planowania i Statystyki (Wydział Ekonomiczno-Społeczny). W latach 1973–1984 była pracownikiem naukowym w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych gdzie zajmowała się problematyką organizacji pracy, a następnie problematyką ubezpieczeń społecznych. Z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych związana była od 1985 roku. W latach 1985–1988 była głównym specjalistą w komórce świadczeń, w roku 1989 awansowała na stanowisko wicedyrektora Departamentu Rent i Emerytur, a następnie wicedyrektora w Biurze Wdrożenia i Rozwoju Kompleksowego Systemu Informatycznego. W 2000 r. objęła stanowisko dyrektora Departamentu Obsługi Systemów Świadczeniowych. 29 kwietnia 2008 r. objęła stanowisko członka Zarządu ds. Świadczeń. 9 września 2009 r. Prezes Rady Ministrów zlecił jej pełnienie obowiązków Prezesa ZUS. Funkcję tę pełniła do 1 października 2009 r. Od 2 października 2009 r. była członkiem Zarządu sprawującym nadzór nad Pionem Świadczeń i Orzecznictwa. Obowiązki Prezesa ZUS pełniła również w latach 2015–2016.

prof. Gertruda Uścińska (2016-2024)

profesor doktor habilitowany, prawnik, pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Warszawskiego; kierownik Centrum Badań nad Zabezpieczeniem Społecznym WNPiSM; profesor w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych.

Inicjatorka, uczestniczka procesu legislacyjnego oraz realizatorka kluczowych społecznie i ekonomicznie reform w obszarze zabezpieczenia społecznego mających istotne znaczenie dla państwa i obywateli (m.in. pobór i rozliczanie składek na ubezpieczenia społeczne, elektroniczne zaświadczenie o niezdolności do pracy, elektronizacja i archiwizacja akt pracowniczych; e-wizyta, mZUS; mlegitymacja emeryta-rencisty; mZUS dla lekarza). Inicjatorka reform w obszarze informatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (elektronizacja, automatyzacja i digitalizacja działalności ZUS), które uczyniły z tej instytucji nowoczesny e-urząd, realizujący zadania ustawowe i pozaustawowe na rzecz bezpieczeństwa socjalnego obywateli.

Zbudowała partnerskie relacje z Unią Europejską i instytucjami zabezpieczenia społecznego państw członkowskich UE w zakresie przepływu osób i zapewnienia im należytej ochrony, wprowadzając w ZUS m.in. system elektronicznej wymiany informacji dotyczących zabezpieczenia społecznego.

Współautorka założeń i projektów dotyczących tarczy antykryzysowej COVID-19 (2020-2022). Uczestniczka procesu legislacyjnego rozwiązań prawnych skierowanych do uchodźców z Ukrainy i realizator form wsparcia (2022-2023).

Od 2020 r. przewodnicząca Komitetu Nauk o Pracy i Polityce Społecznej Polskiej Akademii Nauk. Od 2020 r. przewodnicząca Komisji ds. ubezpieczenia emerytalnego, inwalidzkiego i rentowego  Międzynarodowego Stowarzyszenia Zabezpieczenia Społecznego z siedzibą w Genewie (International Social Security Association), powstałego pod auspicjami Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO). Członek Rady ds. Społecznych Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP oraz wielu ciał naukowych, opiniodawczych i zespołów eksperckich.

Uznany autorytet w kraju i za granicą w dziedzinie międzynarodowego prawa socjalnego, prawa pracy, zabezpieczenia społecznego, ubezpieczeń społecznych, koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego i swobody przepływu osób. Ekspert europejski w programach badawczych uczelni wyższych i instytutów naukowo-badawczych państw członkowskich Unii Europejskiej w związku z realizacją programów unijnych.

Autorka licznych publikacji z zakresu polityki społecznej, zabezpieczenia społecznego, prawa europejskiego, porównawczej polityki społecznej. Redaktor naczelna pisma „Zabezpieczenie Społeczne. Teoria, Prawo, Praktyka”.

W latach 2008–2024 wygłaszała referaty m.in. w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Australii, Japonii, Francji, we Włoszech, Szwajcarii, Belgii, Niemczech.

Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie w stosowaniu międzynarodowego prawa socjalnego, prawa europejskiego, prawa ubezpieczeń społecznych oraz porównawczej polityki społecznej.

Zbigniew Derdziuk (2024-)

Wybrane źródła:

1. Polski Słownik Biograficzny,
2. Wikipedia,
3. O. Rzegotka, Ł. T. Sroka, 70 lat Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (1934-2004). ZUS, Warszawa 2004,
4. D. Jakubiec, Rady Nadzorcze w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych - historia i teraźniejszość. ZUS, Warszawa 2004,
5. D. Jakubiec, Pierwsze polskie instytucje ubezpieczeń społecznych. Zarys historii i ustroju. ZUS, Warszawa 2007,
6. Miesięczniki wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych: „Materiały Informacyjne”, „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych”, „Z Życia ZUS”, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka”,
7. Prasa codzienna.
8. W zwierciadle czasu 75 lat Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Warszawa 2009.
9. Akta osobowe Departament Spraw Pracowniczych ZUS