Zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego

Urodziło Ci się dziecko? Przysposobiłeś lub przyjąłeś na wychowanie dziecko? Sprawdź, czy możesz skorzystać z zasiłku macierzyńskiego za urlop rodzicielski.

Kiedy przysługuje zasiłek

• Gdy urodzi Ci się dziecko.
• Gdy przyjmiesz dziecko na wychowanie w wieku do ukończenia 14 roku życia i wystąpisz do sądu  o jego przysposobienie albo  przyjmiesz dziecko na wychowanie w tym wieku w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej) (do 7 roku życia lub dziecko wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do ukończenia przez nie 10 roku życia).

Kto może skorzystać z zasiłku

Zasiłek macierzyński przysługuje Ci, jeżeli urodziłaś dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego lub urlopu wychowawczego.

Czas trwania zasiłku

Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wymiarze do:

• 41 tygodni, jeśli:
  • urodziło Ci się jedno dziecko,
  • przyjąłeś jedno dziecko na wychowanie
• 43 tygodni, jeśli:
  • urodziło Ci się dwoje lub więcej dzieci przy jednym porodzie,
  • przyjąłeś równocześnie dwoje lub więcej dzieci  na wychowanie

• 38 tygodni, jeśli przyjąłeś dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec, którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10 roku życia albo dziecko w wieku do 14 roku życia i wystąpiłeś do sądu w sprawie jego przysposobienia.

Jeżeli Twoje dziecko posiada zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wymiarze do:

• 65 tygodni, jeśli:
  • urodziło Ci się jedno dziecko
  • przyjąłeś jedno dziecko na wychowanie
• 67 tygodni, jeśli:
  • urodziło Ci się dwoje lub więcej dzieci przy jednym porodzie,
  • przyjąłeś równocześnie dwoje lub więcej dzieci na wychowanie

• 62 tygodni, jeśli przyjąłeś dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10 roku życia albo dziecko w wieku do 14 roku życia i wystąpiłeś do sądu w sprawie jego przysposobienia.

Ze wskazanego wymiaru urlopu rodzicielskiego każdemu z pracowników – rodziców dziecka - przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Tego prawa nie można przenieść na drugiego z rodziców. Skorzystanie z urlopu rodzicielskiego w wymiarze co najmniej 9 tygodni oznacza wykorzystanie przez pracownika – rodzica dziecka urlopu z wymienionej części urlopu.

Oznacza to, że rodzice nie mogą się dzielić 9 tygodniami urlopu rodzicielskiego (tą część urlopu może wykorzystać tylko jedno z ubezpieczonych rodziców).

Jeżeli na przykład jako matka wykorzystasz 32 tygodnie urlopu, to dodatkowe 9 tygodni może wykorzystać tylko ojciec dziecka. Jeżeli rodzice podzielą się urlopem tak, że np. matka wykorzysta 20 tygodni urlopu, ojcu przysługuje 21 tygodni urlopu.

Jak skorzystać z zasiłku

Z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego możesz skorzystać jednorazowo albo może być on podzielony maksymalnie na 5 dowolnych części. Ostatnia część urlopu może przypadać najpóźniej do końca roku, w którym dziecko skończy 6 lat, a w przypadku dziecka przyjętego na wychowanie – do ukończenia przez nie odpowiednio 7, 10 albo 14 roku życia.

Wniosek o wypłatę albo o rezygnację z zasiłku

Warunkiem przyznania pracownikowi prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego jest wystąpienie do pracodawcy z pisemnym wnioskiem w postaci papierowej lub elektronicznej o udzielenie takiego urlopu w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu. 

Ubezpieczony niebędący pracownikiem oraz osoba uprawiona do zasiłku macierzyńskiego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia wniosek w sprawie wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługujący przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, powinna złożyć nie później niż przed rozpoczęciem korzystania z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego. 

Pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie, za zgodą pracodawcy. Wniosek w sprawie rezygnacji z urlopu rodzicielskiego, pracownik powinien złożyć do pracodawcy. Rezygnacja z urlopu rodzicielskiego powoduje, że zasiłek macierzyński za pozostałą część po rezygnacji nie podlega wypłacie. Jeżeli zasiłek wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien zostać poinformowany o rezygnacji przed zakończeniem tego urlopu. 

Osoba ubezpieczona nie będąca pracownikiem oraz osoba uprawiona do zasiłku macierzyńskiego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia, pisemny wniosek w sprawie rezygnacji z wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego albo jego części, składa nie później niż w ostatnim dniu korzystania za zasiłku macierzyńskiego. 

W przypadku rezygnacji ubezpieczony nie traci prawa do zasiłku macierzyńskiego za pozostały okres przysługującego urlopu rodzicielskiego, przy czym zasiłek macierzyński za okres po rezygnacji może zostać wykorzystany do końca roku kalendarzowego w którym dziecko kończy 6 lat, a w przypadku dziecka przyjętego na wychowanie – do ukończenia przez nie odpowiednio 7, 10 albo 14 roku życia (w zależności od sytuacji).  
 

Jak łączyć zasiłek z pracą

Jesteś pracownikiem i korzystasz z zasiłku? Możesz w tym czasie pracować maksymalnie na pół etatu u pracodawcy, który udzielił ci urlopu. Wówczas wysokość zasiłku będzie proporcjonalnie niższa w stosunku do wymiaru czasu pracy.

Jeśli pobierasz zasiłek i pracujesz, to czas korzystania z urlopu rodzicielskiego przedłuża się odpowiednio do okresu wykonywania pracy i wymiaru czasu tej pracy.

W takiej sytuacji całkowity czas  wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego nie może przekroczyć:

• 82 tygodni – przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka,
• 86 tygodni – przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie dwojga lub więcej dzieci.

W przypadku łączenia przez pracownika - rodzica dziecka posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin ,,Za życiem'' czas korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu czas wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego nie może przekroczyć:

• 130 tygodni - przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka
• 134 tygodni - przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie dwojga lub więcej dzieci.