Ścieżka nawigacji

Okresy uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz przy obliczaniu wysokości tych świadczeń

Okresy uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz przy obliczaniu wysokości tych świadczeń

Dowiedz się, co weźmiemy pod uwagę, gdy będziemy ustalać Ci prawo do emerytury lub renty i gdy będziemy wyliczać jej wysokość.

Gdy będziemy ustalać Ci prawo do emerytury lub renty i wyliczać jej wysokość, uwzględnimy czas Twojej aktywności zawodowej i przebywania na zwolnieniach, pobierania przez Ciebie zasiłków, innych świadczeń itp. – czyli Twoje okresy składkowe i nieskładkowe

  • Rozwiń menu Zwiń menu Jakie okresy ustalamy w podwójnym wymiarze

    Jeśli ustalamy prawo do emerytury na starych zasadach lub renty, to niektóre Twoje okresy pracy policzymy podwójnie. Są to okresy:

    • działalności kombatanckiej, działalności z nią równorzędnej, a także zaliczane do okresów tej działalności oraz okresy podlegania represjom wojennym i czasu powojennego,
    • pracy przymusowej,
    • osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1955 r. za działalność polityczną,
    • internowania  na podstawie art. 42  dekretu z dnia 12 grudnia  1981 r. o stanie wojennym.

    Ważne! Okresów tych nie liczymy podwójnie, gdy ustalamy wysokość świadczenia.

  • Rozwiń menu Zwiń menu Kiedy nie zaliczamy okresów ubezpieczenia

    Jeżeli byłeś zobowiązany do opłacania składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe bo:

    • prowadziłeś pozarolniczą działalność, lub 
    • współpracowałeś z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność,

    to przy ustalaniu prawa do świadczenia, nie weźmiemy pod uwagę okresów za które nie opłaciłeś tej składki. 

  • Rozwiń menu Zwiń menu Okresy składkowe i wymagana dokumentacja

    Okresami zatrudnienia i okresami pracy są:

     

    Okresy składkowe

    Wymagana dokumentacja

    okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości określonej w przepisach o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, w przepisach wymienionych w art. 195 pkt 1–4 i 8 ustawy emerytalnej, przepisach o adwokaturze, przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz w przepisach o pomocy społecznej od 15 listopada 1991 r. do 31 grudnia 1998 r.

    potwierdzenie dokonane przez ZUS lub płatnika składek (świadectwo pracy, zaświadczenie lub inny dokument

    okresy zaliczone do okresów ubezpieczenia społecznego duchownych:

    • okresy pozostawania duchownymi przed 1 lipca 1989 r., pod warunkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za cały okres podlegania temu ubezpieczeniu od 1 lipca 1989 r. do 31 grudnia 1998 r.

    • okresy przebywania duchownych na misjach oraz prowadzenia przez nich działalności duszpasterskiej wśród Polonii, przypadające po 14 listopada 1991 r., do 31 grudnia 1998 r.

    zaświadczenie Wojskowej Komendy Uzupełnień lub zaświadczenie potwierdzające okresy pozostawania duchownym wydane przez właściwe władze diecezjalne bądź zakonne

    okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby

    świadectwo służby lub zaświadczenie odpowiednich organów, w których pełniona była służba zawodowa, w odniesieniu do pozostałych okresów zaświadczenie Wojskowej Komendy Uzupełnień albo książeczka wojskowa (bądź poświadczona kserokopia tej książeczki)

    okresy działalności kombatanckiej, działalności z nią równorzędnej, a także okresy zaliczane do okresów tej działalności oraz okresy podlegania represjom wojennym i czasu powojennego, określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego

    zaświadczenie Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych

    okresy pełnionej w Polsce służby:

    • w Policji (Milicji Obywatelskiej),

    • w Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i Służbie Wywiadu Wojskowego oraz Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (w organach bezpieczeństwa publicznego)

    • w Straży Granicznej

    • w Służbie Więziennej

    • w Państwowej Straży Pożarnej

    • w Służbie Celnej

    • w Służbie Celno -Skarbowej

    • w Biurze Ochrony Rządu

    • w Służbie Ochrony Państwa

    • w Straży Marszałkowskiej

    świadectwo służby lub zaświadczenie stosownych organów

    okresy pobierania zasiłku macierzyńskiego

    zaświadczenie pracodawcy lub ZUS

    okresy osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po 31 grudnia 1956 r. za działalność polityczną

    zaświadczenie prezesa sądu okręgowego potwierdzające osadzenie w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na mocy skazania, natomiast okresy osadzenia w tych miejscach bez wyroku – zaświadczenie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

    okresy zatrudnienia za granicą osób, które w tym czasie nie były obywatelami polskimi, jeżeli powróciły do kraju po 22 lipca 1944 r. i zostały uznane za repatriantów

    dokument potwierdzający status repatrianta oraz dowody zatrudnienia

    okresy świadczenia pracy po 1956 r. na rzecz organizacji politycznych i związków zawodowych, nielegalnych w rozumieniu przepisów obowiązujących do kwietnia 1989 r.

    decyzja Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wydana po przedłożeniu dokumentów lub ocenie zeznań świadków

     

    Dodatkowo, okresami składkowymi są także okresy  przebyte przed 15 listopada 1991 r., za które masz opłaconą składkę na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania takich składek:

     

    Okresy składkowe

     Wymagana dokumentacja

    1. okresy zatrudnienia po ukończeniu 15 lat:

     

    • na obszarze państwa polskiego – w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową

    świadectwo pracy, zaświadczenie lub wpis do legitymacji ubezpieczeniowej, a w razie ich braku wpis w dowodzie osobistym „książeczkowym”, zeznania świadków, legitymacja służbowa, legitymacja związków zawodowych lub pismo o powołaniu, mianowaniu, angażowaniu, zwolnieniu, wyróżnieniu, udzieleniu urlopu oraz potwierdzenie ZUS, jeżeli pracodawca zgłaszał imiennie pracownika do ubezpieczenia społecznego

    • obywateli polskich za granicą – w polskich przedstawicielstwach dyplomatycznych  i urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach lub misjach specjalnych, a także w innych polskich placówkach, instytucjach lub przedsiębiorstwach, do których zostali delegowani lub skierowani, dotyczy to również członków rodziny delegowanego lub skierowanego tam pracownika, którzy podjęli zatrudnienie w tych placówkach w czasie pobytu za granicą

    zaświadczenie właściwych organów

    • obywateli polskich za granicą – w organizacjach międzynarodowych, zagranicznych instytucjach i zakładach, do których zostali skierowani w ramach współpracy międzynarodowej lub w których byli zatrudnieni za zgodą właściwych władz polskich, zgoda nie jest wymagana w stosunku do pracowników, którzy wyjechali za granicę przed 9 maja 1945 r.

    zaświadczenie jednostki kierującej

    • obywateli polskich za granicą – u innych pracodawców zagranicznych, jeżeli w okresie pracy za granicą były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce

    potwierdzenie ZUS o okresach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne

    2. okresy pracy przymusowej:

     

    • wykonywanej na rzecz hitlerowskich Niemiec w czasie II wojny światowej

    • wykonywanej na obszarze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w okresie od 17 września 1939 r. do 31 grudnia 1956 r.

    • wykonywanej na rozkaz władz alianckich do 31 grudnia 1945 r.

    dokumenty lub zeznania świadków

    • wykonywanej w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranu oraz batalionach budowlanych podczas odbywania służby wojskowej w Wojsku Polskim

    zaświadczenie Wojskowej Komendy Uzupełnień

    3. okresy zatrudnienia młodocianych na obszarze państwa polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed 1 stycznia
    1975 r.

    świadectwo pracy, umowa o naukę zawodu, o przyuczenie do określonej pracy, o odbywanie wstępnego stażu pracy, zaświadczenie zakładu pracy albo zeznania świadków, jeżeli pracodawca stwierdzi brak dokumentacji z tego okresu i brak możliwości, potwierdzenia, że z młodocianymi pracownikami były zawierane umowy albo pracodawca potwierdzi, że zawierał umowy z młodocianymi pracownikami, lecz nie może potwierdzić faktu zatrudnienia konkretnego młodocianego pracownika. 

    4. okresy pracy wykonywanej w czasie odbywania na obszarze państwa polskiego kary pozbawienia wolności, kary aresztu za wykroczenie oraz w czasie tymczasowego aresztowania – w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy określonego dla takiej pracy

    zaświadczenie wydane przez zakład karny lub areszt śledczy

    5. okresy niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy na podstawie przepisów kodeksu pracy zostało wypłacone wynagrodzenie lub odszkodowanie

    orzeczenie sądu, zaświadczenie pracodawcy

    6. okresy czasowego pozostawania bez pracy na obszarze państwa polskiego z powodu niemożności jej otrzymania lub niemożności podjęcia szkolenia zawodowego, w tym okresy pobierania zasiłków z funduszu aktywizacji zawodowej, zasiłków dla bezrobotnych oraz zasiłków szkoleniowych wypłaconych z Funduszu Pracy

     

    zaświadczenie wydziału zatrudnienia urzędu pracy

     

     

     

     

     

    6a. niewykonywania pracy przed dniem 31 lipca 1990 r. na skutek represji politycznych

    zaświadczenie wydziału zatrudnienia urzędu pracy

    6b. okres pozbawienia możliwości wykonywania swojego zawodu przed dniem 31 lipca 1990 r. na skutek represji politycznych za działania na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania politycznych praw człowieka w Polsce

    decyzja Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych

    7. niewykonywania pracy przed dniem 31 lipca 1990 r. na skutek represji politycznych

    decyzja Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych

    8. okresy sprawowania mandatu posła lub senatora w państwie polskim

    zaświadczenie właściwego organu 

    9. okresy internowania na podstawie art. 42 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym (Dz.U., poz. 154; z 1982 r., poz. 18 oraz z 1989 r., poz. 178)

    zaświadczenie Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, do którego zostały przekazane przez komendy policji dokumenty dotyczące internowania

    10. okresy wykonywania działalności twórczej lub artystycznej na obszarze państwa polskiego:

     

    • objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na ubezpieczenie społeczne lub w których ubezpieczony był zwolniony od jej opłacania 

    potwierdzenie ZUS o okresach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub o okresie zwolnienia z opłacania tych składek

    • przypadającej przed 1 stycznia 1974 r., uznane przez Komisję do spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, działającą przy ministrze właściwym do spraw kultury, pod warunkiem, że twórca lub artysta opłacał składki na ubezpieczenie społeczne po 31 grudnia 1973 r.

    decyzja Komisji do spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców

    11. okresy pracy adwokatów wykonywanej na obszarze państwa polskiego:

     

    • objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od jej opłacania 

    zaświadczenie zespołu adwokackiego, a w przypadku adwokatów wykonujących zawód indywidualnie potwierdzenie ZUS o okresach opłacania składek lub o okresach zwolnienia z ich opłacania

    • przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu

    zaświadczenie lub inny dokument

    12. okresy wykonywania na obszarze państwa polskiego pracy nakładczej:

     

    • objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od jej opłacania

    potwierdzenie o okresach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub o okresie zwolnienia z ich opłacania albo  inny dokument

    • przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia z tego tytułu,

    jeżeli w tych okresach osoba wykonująca taką pracę uzyskiwała wynagrodzenie w wysokości co najmniej połowy obowiązującego najniższego wynagrodzenia, określonego na podstawie przepisów kodeksu pracy

    zaświadczenie podmiotu zatrudniającego lub inny dokument

    13. okresy pracy na obszarze państwa polskiego w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i w innych spółdzielniach zrzeszonych w Centralnym Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, w zespołowych gospodarstwach rolnych spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych oraz pracy na rzecz tych spółdzielni:

     

    • objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki

    • przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu

    potwierdzenie spółdzielni dotyczące dni faktycznie przepracowanych

    14. okresy pracy na obszarze państwa polskiego wykonywanej na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz współpracy przy wykonywaniu takiej umowy:

     

    • objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono na nie składkę lub w których występowało zwolnienie od jej opłacania

    potwierdzenie płatnika składek lub inny dokument

    • wykonywanej przed 1 stycznia 1976 r., jeżeli umowa odpowiadała warunkom ubezpieczenia obowiązującym w tym dniu

    zaświadczenie lub inny dokument właściwego podmiotu na rzecz którego wykonywano umowę agencyjną lub umowę zlecenia

    15. okresy pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarze państwa polskiego:

     
    • objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki

    potwierdzenie ZUS o okresach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub o okresach zwolnienia z opłacania tych składek

    • prowadzonej przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia z tego tytułu, jeżeli prowadzenie działalności gospodarczej odpowiadało warunkom ubezpieczenia

    zaświadczenie właściwej organizacji, cechu

    16. okresy współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarze państwa polskiego objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego oraz okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od jej opłacania

    potwierdzenie ZUS o okresach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub o okresach zwolnienia z ich opłacania 

    17. okresy ubezpieczenia społecznego duchownych na obszarze państwa polskiego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki

    potwierdzenie ZUS o okresach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne lub o okresach zwolnienia z ich opłacania

    18. okresy pobierania stypendium sportowego z tytułu wyczynowego uprawiania sportu na obszarze państwa polskiego po ukończeniu 15 roku życia, z wyjątkiem okresów pobierania stypendium przez osoby uczące się lub studiujące w systemie studiów dziennych

    zaświadczenie klubu sportowego lub jednostki wypłacającej takie stypendium

  • Rozwiń menu Zwiń menu Okresy nieskładkowe i wymagana dokumentacja

    Okresy nieskładkowe, czyli okresy, za które nie musiałeś opłacać składki na ubezpieczenie społeczne, również możemy uwzględnić przy obliczaniu Twojego stażu. 

    Są to okresy:

     

    Okresy nieskładkowe

    Wymagana dokumentacja

    okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłaconego na podstawie przepisów kodeksu pracy

    zaświadczenie pracodawcy

    okresy pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego: chorobowego lub opiekuńczego

    zaświadczenie pracodawcy lub ZUS

    okresy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego

    decyzja ZUS lub zaświadczenie pracodawcy

    okresy pobierania zasiłku chorobowego i opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu obowiązku ubezpieczenia

    decyzja ZUS lub zaświadczenie ZUS

    okresy pobierania renty chorobowej po ustaniu zatrudnienia w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa obowiązującego w danym zawodzie lub po ustaniu obowiązku ubezpieczenia społecznego z innego tytułu

    decyzja ZUS lub zaświadczenie ZUS

    okresy niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy, na podstawie przepisów kodeksu pracy, zostało wypłacone odszkodowanie

    orzeczenie sądu,  
    zaświadczenie pracodawcy

    okresy przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresy niewykonywania pracy – z powodu opieki nad dzieckiem:

     

    • w wieku do 4 lat  – w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie, bez względu na liczbę dzieci, do 6 lat

    świadectwo pracy lub zaświadczenie pracodawcy o urlopie wychowawczym bądź bezpłatnym, a w odniesieniu do okresów niewykonywania pracy z powodu opieki – oświadczenie osoby zainteresowanej i skrócony odpis aktu urodzenia dziecka

    • na które ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny przysługuje zasiłek pielęgnacyjny – dodatkowo w granicach do 3 lat na każde dziecko

    świadectwo pracy lub zaświadczenie pracodawcy o urlopie wychowawczym lub bezpłatnym, a w odniesieniu do okresów niewykonywania pracy z powodu opieki – oświadczenie osoby zainteresowanej i dokumentacja medyczna, w tym zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia dziecka oraz odpis aktu urodzenia dziecka

    przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy opieki pielęgnacyjnej nad inwalidą wojennym zaliczonym do I grupy inwalidów lub uznanym za całkowicie niezdolnego do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, sprawowanej przez członka jego rodziny w wieku powyżej 16 lat, który w okresie sprawowania opieki nie osiągnął przychodu przekraczającego miesięcznie połowę najniższego wynagrodzenia

    oświadczenie osoby sprawującej opiekę oraz orzeczenie komisji lekarskiej ZUS do spraw inwalidztwa i zatrudnienia lub lekarza orzecznika ZUS (komisji lekarskiej ZUS) i zaświadczenie potwierdzające status inwalidy wojennego osoby podopiecznej

    przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy niewykonywania pracy, w granicach do 6 lat, spowodowane koniecznością opieki nad innym niż dziecko członkiem rodziny zaliczonym do I grupy inwalidów lub uznanym za całkowicie niezdolnego do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo uznanym za osobę niepełnosprawną w stopniu znacznym, sprawowanej przez członka jego rodziny w wieku powyżej16 lat, który w okresie sprawowania opieki nie osiągnął przychodu przekraczającego miesięcznie połowę najniższego wynagrodzenia

    oświadczenie osoby sprawującej opiekę oraz orzeczenie komisji lekarskiej ZUS do spraw inwalidztwa i zatrudnienia lub lekarza orzecznika ZUS (komisji lekarskiej ZUS), albo orzeczenie zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności

    okresy urlopu bezpłatnego oraz przerw w zatrudnieniu w razie nieudzielenia urlopu bezpłatnego małżonkom pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą

    zaświadczenie potwierdzające udzielenie urlopu bezpłatnego, jeżeli taki urlop był udzielony oraz zaświadczenie instytucji kierującej do pracy za granicą

    okresy nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów

    zaświadczenie uczelni potwierdzające fakt ukończenia studiów, okres ich trwania i programowy wymiar studiów albo dyplom, jeżeli studia zostały zakończone jego uzyskaniem, a z dyplomu tego wynika okres trwania i programowy wymiar studiów

    okresy dokształcania zawodowego lekarzy w klinikach akademii medycznych i oddziałach instytutów naukowych w charakterze wolontariusza – w granicach do 1 roku

    zaświadczenie kliniki akademii medycznej lub instytutu naukowego

    okresy pobierania zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego

    zaświadczenie urzędu pracy o okresach pobierania świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego, wypłacanych  przez ten urząd lub potwierdzenie ZUS o okresach wypłacania tych świadczeń

    okresy udokumentowanej niezdolności do pracy, za które wypłacone zostały z Funduszu Pracy: zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki szkoleniowe lub stypendia

    zaświadczenie urzędu pracy

    okresy studiów doktoranckich i aspirantury naukowej w wymiarze określonym w decyzji o ich utworzeniu

    zaświadczenie wydane przez jednostkę prowadzącą studia

    okresy asystenckich studiów przygotowawczych

    zaświadczenie wydane przez jednostkę prowadzącą studia

     

    Ważne! Okresy nieskładkowe uwzględniamy w wymiarze, który nie przekracza 1/3 okresów składkowych, które udowodniłeś, gdy ustalamy:

    • Twoje prawo do emerytury na starych zasadach i jej wysokość; 
    • Twoje prawo do renty i jej wysokość;
    • okres, który uprawnia Cię do emerytury na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej;
    • okres, który uprawnia do tego, by podwyższyć Ci emeryturę do kwoty najniższego świadczenia.

  • Rozwiń menu Zwiń menu Czy uwzględniamy okresy pełnienia służby w służbach mundurowych

    Jeżeli pełniłeś służbę w: 

    • Wojsku Polskim, 
    • Policji (Milicji Obywatelskiej), 
    • Urzędzie Ochrony Państwa,
    • Służbie Ochrony Państwa,
    • Biurze Ochrony Rządu, 
    • Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, 
    • Agencji Wywiadu, 
    • Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,
    • Służbie Wywiadu Wojskowego,
    • Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,
    • Państwowej Straży Pożarnej, 
    • Straży Granicznej, 
    • Straży Marszałkowskiej,
    • Służbie Więziennej, 
    • Służbie Celnej,
    • Służbie Celno-Skarbowej

    i z tego tytułu masz ustalone prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej dla żołnierzy zawodowych lub pozostałych funkcjonariuszy służb mundurowych, to okresy pełnienia służby nie zostaną uwzględnione przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty z FUS.

  • Rozwiń menu Zwiń menu Kiedy możemy uzupełnić wymagany staż dodatkowymi okresami uzupełniającymi

    Okresy uzupełniające  to takie okresy, które możemy uwzględnić do Twojego stażu, jeśli udokumentowane przez Ciebie okresy składkowe i nieskładkowe nie wystarczają do tego, by przyznać Ci prawo do emerytury. 

    Okresy uzupełniające to:

    • okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono składki przewidziane w odrębnych przepisach;
    • okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia – jeśli przypadały przed 1 lipca 1977 r.;
    • okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia – jeśli przypadały przed 1 stycznia 1983 r.

    Wskazane okresy możemy uwzględnić również, gdy ustalamy okres uprawniający Cię do emerytury na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej.

    Przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględnimy wyłącznie okresy wskazane wyżej w pkt 1, a więc okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłaciłeś składki.

  • Rozwiń menu Zwiń menu Jak udowodnić okresy ubezpieczenia społecznego rolników

    Zaświadczenie wystawione przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego potwierdzi Twoje okresy podlegania ubezpieczeniu rolników.

    Jako dowód, że prowadziłeś gospodarstwo rolne lub pracowałeś w nim, zanim zostałeś objęty ubezpieczeniem społecznym rolników, wystarczy Twoje oświadczenie i zeznania świadków.

    Ważne! Wymienionych wyżej okresów uzupełniających nie uwzględnimy, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

  • Rozwiń menu Zwiń menu Kiedy możemy uwzględnić okres pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy

    Przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnimy okres pobierania przez Ciebie renty z tytułu niezdolności do pracy, jeśli spełniasz dwa warunki:

    • urodziłeś się przed 1 stycznia 1949 r.; 
    • osiągnąłeś wiek emerytalny, czyli 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn.

    Ważne! Okres pobierania przez Ciebie renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględnimy tylko pod warunkiem, że Twoje prawo do tego świadczenia ustało, ponieważ: 

    • lekarz orzecznik ZUS orzekł, że jesteś zdolny do pracy; 
    • upłynął okres, na jaki miałeś przyznaną rentę okresową i nie zgłosiłeś wniosku o ustalenie dalszych uprawnień do tego świadczenia.

  • Rozwiń menu Zwiń menu W jak sposób uwzględniamy okres pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy

    Okres pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględniamy w zakresie niezbędnym do przyznania emerytury. Robimy tak tylko wtedy, gdy Twoje okresy składkowe, nieskładkowe i okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w tym gospodarstwie są krótsze od okresu, jaki jest niezbędny do przyznania Ci emerytury. 

    Przy ustalaniu prawa do emerytury w pierwszej kolejności uwzględniamy Twoje okresy składkowe. Następnie doliczamy Twoje okresy nieskładkowe – ograniczone do 1/3 okresów składkowych.  Jeżeli wymiar Twoich okresów składkowych i nieskładkowych nie wystarcza do przyznania Ci emerytury – doliczamy okresy prowadzenia przez Ciebie gospodarstwa rolnego lub pracy w nim. Jeżeli mimo tego łączny wymiar tych okresów jest dla kobiety krótszy niż 20 lat, a dla mężczyzny – niż 25 lat, to doliczamy również okresy pobierania przez Ciebie renty z tytułu niezdolności do pracy.

    Ważne! Okresu pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy nie uwzględniamy przy obliczaniu wysokości  emerytury.

  • Rozwiń menu Zwiń menu Podstawa prawna

    Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych